14 Aralık 2014 Pazar

Lozan'da Çözümlenemeyen Meseleler

        Lozan’da tüm sorunlar çözümlenememiştir. Bunların içinde en önemlileri, Musul sorunu idi. Petrolleriyle ünlü olan bu bölgeyi İngiltere, Türkiye’ye bırakmadığı gibi Hakkari’yi de ele geçirmek istemiştir. Uzun tartışmalara neden olan bu konunun çözümü, Milletler Cemiyeti’ne bırakılmış ve bu cemiyetin kararı doğrultusunda Musul Irak’a dolayısıyla da İngiltere’ye  Hakkari Türkiye’ye bırakılmıştır.

        İkinci önemli bir konu ise Boğazlar sorunu idi. Zira boğazlar sorununun çözüm biçimi egemenlik haklarıyla çelişir nitelik taşıyordu. Ancak bu geçici idi. Yeni Türkiye bunu benimseyemez idi. Nitekim 1936’da kısıtlayıcı hükümler kaldırıldı.


        Üçüncü sorun Hatay idi. Türkiye- Fransa arasında yapılan Ankara İtilafnamesi uyarınca Hatay Türkiye sınırları dışında bırakılmıştı. Lozan’da da  bu sorun Türkiye lehine çözümlenemedi. Mustafa Kemal Paşa’nın başlattığı sistemli ve bilinçli çalışma sonucunda 1939 yılında bu yurt toprakları da ulusal sınırlarımız içine alındı. Balkan savaşları sonucu yitirilen Ege Adaları ( İmroz Bozcaada dışında)  konusunu İsmet Paşa yeniden barış masasına getirdi ise de olumlu bir sonuç alınamadı. Zira devletler hukuku açısından daha önce yapılan antlaşmalar yürürlükte idi. Yunanistan ile olan nüfus değişimi anlaşması da bazı sorunlara neden olmuştur.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder